De Nijmeegse Stadskrant

Werden politieke leuzen vroeger haastig met een kwast gekalkt of met een spuitbus snel gespoten, tegenwoordig uit het actiefront zich stijlvoller. Sinds vorig jaar verschijnt er in Nijmegen steeds vaker graffiti met een politiek-maatschappelijke strekking. Net als de meeste graffiti anoniem, maar in vormgeving en thema’s zonder meer herkenbaar afkomstig van dezelfde makers. Met van tevoren gemaakte sjablonen, in grootte variërend van een halfgevouwen Stadskrant tot een gestrekte krantenpagina, brengen zij hun maatschappijkritische teksten zorgvuldig aan. Op deze pagina een onvolledige, maar niet geheel willekeurige presentatie van deze bijzondere vorm van sjabloongraffiti. Wie oplettend om zich heen kijkt, ontdekt bijna wekelijks nieuwe.

Een van de meest voorkomende uitingen is ‘Nederland deportatieland’. Ook buiten het centrum is deze tekst te vinden, van het kabelkastje bij de Trompstraat tot de flitspaal van de Groesbeekseweg, kruising Coehoornstraat/Heyendaalseweg.

Klik op de plaatjes om deze te vergroten

Vooral de winkelstraten in het centrum, in het bijzonder de Ziekerstraat en de Broerstraat, hebben speciale aandacht van de makers. Op markante plekken verschenen onder meer ‘Aso-bak rot op’ en de op het winkelende publiek gerichte oproep ‘consuMINDER’ met buitelende winkelwagentjes.

Toen begin dit jaar voormalig minister Jan Pronk het uitzettingsbeleid van vluchtelingen door Rita Verdonk aankaartte als onmenselijk, volgde ‘Stop de deportaties’. Bij de brug over het spoor van de Sint Annastraat meenden de activisten hun sjabloontekst te moeten versterken door er handgeschreven “NU!” naast te spuiten, alsook op ouderwetse wijze levensgroot de leus “Geen mens is illegaal”. Het geheel was overigens een kort leven beschoren en binnen de kortste keren overgeschilderd.

Een bijzondere collectie bevindt zich op de Eerste Walstraat, op de muur vlak tegenover de afslag naar de Karrengas. Daar is het grootste sjabloon gebruikt, voor een bommenwerper tussen de tekst ‘Als oorlog het antwoord is, wat was dan de vraag?’.

Bijna kunstzinnig is de afbeelding bij ‘Tear down the borders’, die zich kan lenen voor een artistieke zeefdruk.

Meer in de solidariteitstraditie is het opvallende ‘In friendship united with Fallujah (Iraq)’, waarbij die vriendschap wellicht slechts ingegeven is vanuit een gezamenlijke anti-Amerikaanse houding.

Een kleine expositie is ook aan te treffen aan weerszijden van het Kerkegasje, ingang Burchtstraat. De plek van verwijderde teksten wordt weer ingenomen door nieuwe. Zo is op de ondergrond van ‘Nederland steunt Amerikaanse martelpraktijken’ vaag nog ‘Nederland deportatieland’ te onderscheiden. Het sjabloon ‘Aso-bak rot op’ is daar afgelopen maand slordig met viltstift voorzien van het commentaar ‘zoek ook werk lamlul, dan kan je ook een auto kopen’. Blijkbaar kon de onverlaat met zijn vooroordelen niet bedenken dat de activisten welhaast een redelijke baan moeten hebben de spuitbussen te bekostigen.

Veel uitingen haken in op de actualiteit met een vleugje humor. Bijvoorbeeld over de identificatieplicht waarbij De Cock parodieert ‘met f-u-c-k’.

Wat ouder is ‘Meer blauw op straat’, waarbij een speelse smurf de spuitbus hanteert. “Is dit iets van Loesje?”, vroeg een belangstellende voorbijganger tijdens het fotograferen daarvan.

De taalgrapjes van de makers doen soms niet onder voor de oneliners van de alternatieve afficheplakkers, zoals ‘Rob a bank’ in combinatie met een aangepast logo van de Rabobank. Of het meer cryptische ‘Less Whiskas more pussy’, waarvan de politiek-maatschappelijke context ontbreekt.

fotocollage uit de krant.