„Een zenuwachtige toestand”, vertelt Helen Arenz over de prijsuitreiking op 19 februari in de Rode Hoed te Amsterdam. Debora Heijne: „We wisten absoluut niet wat we konden verwachten. De meeste andere finalisten hadden op ontwikkelingssamenwerking gerichte projecten.” Dat bleek achteraf niet te deren. „Bij de prijsuitreiking werd de een na de ander naar voren gehaald, en die werden allemaal tweede”, aldus Arenz. „Op het eind bleek dat wij eerste waren geworden”, stelt Heijne tevreden vast.

Heijne en Arenz kennen elkaar als mentor van een eerstejaars vmbo-groep. Arenz: „Omdat het een moeilijke groep was, viel de omgang met de leerlingen tegen. Bij de huisbezoeken ontmoetten we veel moeders met een andere afkomst dan de Nederlandse.”

Heijne vervolgt: „Hoe ga je met zo'n moeilijke thuissituatie om, was voor ons de vraag. Daarin vonden wij elkaar: alles zo praktisch mogelijk aanpakken en goed organiseren.” Arenz: „Denken en doen, daar ging het ons om. Vooral met de moeders wilden we aan de slag.” Van de school konden zij het niet inpassen in de werkzaamheden. „We zijn om de keukentafel gaan zitten en dachten: Wat nu? We noemden dat Plan B. Zo zijn we aan de naam van onze stichting gekomen: OntmoetPlanB”, licht Arenz toe. Heijne: „Vrouwen die geen of weinig opleiding in hun land van herkomst hadden genoten, wilden wij de mogelijkheid bieden om hun talenten tot bloei te laten komen.” Gaandeweg kregen de ideeën steeds meer vorm en werd de taakverdeling duidelijk. Arenz: „Ik de keuken en Debora het naaiatelier, het plan was geboren”.

Het project kwam snel van de grond. „Begin 2007 gingen we op zoek naar geld. Iemand die het wereldje kende, wees ons de weg. Het lukte toen vrij snel om van het Ministerie van OCW subsidie te krijgen”, aldus Heijne. Daarmee kwam veel enthousiasme los. Vooral het ROC en de gemeente toonden belangstelling. Arenz: „Die stelden dat het niveau van die moeders vaak erg laag was. Vooral het Bureau Inburgering kwam daarmee: hebben ze de cursus inburgering succesvol afgerond, kunnen ze in feite nog niet veel.”

„Ons uitgangspunt was: deze vrouwen kunnen naaien en koken. Niets om je voor te schamen. Daar heb je ook organisatievaardigheden voor nodig. Met dat als uitgangspunt wilden wij ze vier vaardigheden aanleren die je op elk niveau en in elk vak tegenkomt: werk voorbereiden, uitvoeren, afronden en ten slotte evalueren. Een keukenstudio en een naaiatelier waren dé middelen om dat aan te leren”, legt Heijne uit. „Het ROC pikte dat op en vroeg ons hun hiermee een soort vooropleiding te geven. Dan kan het ROC ze weer verder opleiden.” Arenz: „Dat sloot prima aan bij onze ideeën.”

De doelgroep is specifiek. Arenz: „Vrouwen van niet-Nederlandse afkomst tussen de 25 en 45 jaar. De Nederlandse samenleving verlangt van hen andere dingen dan in het land van herkomst. Door de vergrijzing zijn ook deze vrouwen nodig in het arbeidsproces. Met de vaardigheden die wij ze aanleren, hebben ze een kans.”

Ondanks het succes is er nog een lange weg te gaan. Heijne: „Om echt in de maatschappij te kunnen functioneren, is een inburgeringscursus alleen niet voldoende. Veel vrouwen vallen daarna terug in hun isolement. Wij leren hun concrete vaardigheden.” Arenz: „Inburgering is slechts een eerste aanzet. Daarna volgt het aanleren van de vier werkprocessen die we eerder noemden bij organisaties zoals de onze. Dat kan met een kookstudio of een naaiatelier. Maar een haar- en huidverzorgingsstudio kan net zo goed werken. Dat geeft deze vrouwen een serieuze kans op weg naar verdere scholing en betaald werk.” Heijne: „Als dit eenmaal gemeengoed wordt, kan het zich als een olievlek uitbreiden.” .   •