Op dit terrein verrijst binnenkort de windmolen. foto’s: Jan Lintsen

De aanleiding voor de vergunningsaanvraag van Stichting Overal ligt feitelijk op het winderige Schotse eiland Scoraigh. Daar bedacht Hugh Piggott in 2008 een manier om al die wind in zijn voordeel te gebruiken. Hij ontwierp een eenvoudige windmolen en publiceerde de handleiding ervan vrij voor iedereen beschikbaar op internet. Het was Piet Willem Chevalier die op het ontwerp van Piggott stuitte en de mogelijkheden ervan meteen inzag. Zijn enthousiasme over Piggotts filosofie, namelijk dat men overal ter wereld een windmolen kan bouwen van lokale materialen, bracht Chevalier uiteindelijk in Mali. In dit Afrikaanse land, en inmiddels ook in rurale gemeenschappen elders op het continent, staan nu diverse windmolens die energie opwekken en zo het leven van de bewoners een stukje makkelijker maken.

Stichting Overal vond het idee van zelfvoorzienend zijn, waar ook ter wereld, bijzonder aansprekend. Om de aandacht op dit duurzame initiatief te vestigen, vatte de stichting het idee op ook een windmolen te bouwen. Uiteraard conform Piggotts ontwerp. Met behulp van de door de windmolen opgeladen accu’s, kan een elektrische pomp de omliggende tuinen van Stichting De Kaardebol en Stichting Gast bevloeien. Onder leiding van Chevalier en diens compagnon Joost Sterenborg werkte een groep van ongeveer twaalf deelnemers vier dagen lang met man en macht aan de molen. Met succes; aan het eind van de vierde dag was de windmolen klaar voor gebruik.

Maar, in gebruik genomen is de molen, vijf maanden na dato, allerminst. Nog altijd is de gereserveerde plek in de tuin van de stichting leeg. De reden? Het nog niet op orde hebben van de vergunning. „Ik begrijp heus wel dat de gemeente regels voorschrijft aan het plaatsen van bouwwerken, maar ik zie inmiddels door de bomen het bos niet meer”, aldus Luna Derks van Stichting Overal die al enkele maanden de tanden stukbijt op deze materie. „De websites die je wegwijs moeten maken in het woud van regels en eisen zijn zeer onoverzichtelijk.” Ondertussen liggen de onderdelen van de windmolen her en der door het pand verspreid. Netjes gemarkeerd, zodat ze niet per ongeluk in de verkoop belanden.

Rudolf Pap, van de afdeling Bouwen en Wonen van de gemeente Nijmegen, heeft wel een idee waar Overal tegenaan loopt. „De windmolen van Stichting Overal is gebouwd volgens een zelfbedacht ontwerp. Dat betekent dat de molen niet gekeurd, getest of gecertificeerd is.” Pap illustreert de situatie met een zelfgebouwde auto: „Daarmee kan ik niet zomaar de weg op.” Om er zeker van te zijn dat de windmolen degelijk en solide is, moet hij dus aan een aantal eisen voldoen. Pap kan zich voorstellen dat het aantonen van de veiligheid van de constructie voor Overal het grootste struikelblok vormt. „Naast tijd zijn er natuurlijk ook kosten gemoeid met het vergaren van alle informatie en rekenmodellen.”

	Luna Derks lacht nu nog zuinigjes maar weldra breeduit.

Waren deze hobbels te voorzien geweest? „Deels wel”, antwoordt Sterenborg. „Voordat de workshop plaatsvond, hadden we de stichting geïnformeerd dat voor het plaatsen van de molen zeer waarschijnlijk een vergunning nodig was. Tijdens de workshop realiseerden we ons dat de kans bestond dat ook geluidsmetingen en een veiligheidsrapport moesten worden overlegd aan de gemeente. We hadden toen al enige tests gepland om metingen te doen met een windmolen gebouwd volgens dit ontwerp. Maar van de precieze eisen die de gemeente stelt waren we evenmin op de hoogte.” Betekent dit nu dat het initiatief van Derks en consorten voor niets is geweest? Sterenborg, die promotieonderzoek uitvoert aan de TU Delft, denkt van niet. Kort geleden rondde hij in de windtunnel van de universiteit de geluidsproductietests af van de betreffende molen. „De tests toonden aan dat de geluidsproductie van de windmolen gering is. Als we daarnaast de gemeente kunnen laten zien dat de windmolen veilig is, dan hoeft een vergunning niet ver weg te zijn.” De laatste stap vóór de gang naar de gemeente is volgens Sterenborg om te bekijken of alle benodigde informatie voor de vergunningsaanvraag inderdaad vergaard is. In gezamenlijkheid wordt op korte termijn de aanvraag voorbereid en gerealiseerd.

•